W jaki sposób zaraza mogła zwiększyć podatność Bizancjum na ataki z zewnątrz?
Zakłócenia gospodarcze: Zaraza spowodowała poważne zakłócenia w gospodarce bizantyjskiej, w tym niedobory siły roboczej, zakłócenia w handlu i spadki produkcji rolnej.
Osłabiona obrona: Zaraza doprowadziła do niedoborów kadrowych w wojsku, co utrudniało im skuteczną obronę granic. Co więcej, zaraza pochłonęła życie doświadczonych dowódców wojskowych, zmniejszając strategiczną głębokość Bizancjum.
Niestabilność polityczna: Osłabiony zakłóceniami gospodarczymi i stratami militarnymi w wyniku ataków osmańskich i weneckich, które zwiększyły niestabilność polityczną w imperium, przyczyniając się do walk o sukcesję i konfliktów wewnętrznych, które jeszcze bardziej je osłabiają.
Konsekwencje te łączyły zwiększone zagrożenia zewnętrzne i dalszy proces upadku Bizancjum, co utrudniło imperium odzyskanie sił sprzed czasów Justyniana.
