Co kontroluje ciśnienie krwi żylnej?
1. Ton żylny: Mięśniowe ściany żył mogą się kurczyć i rozluźniać, wpływając na ciśnienie żylne. Utrzymanie napięcia żylnego ma kluczowe znaczenie, zwłaszcza w obszarach, w których żyły są poddawane wysokiemu ciśnieniu, np. w kończynach dolnych.
2. Pompa mięśni szkieletowych: Aktywność mięśni szkieletowych, szczególnie mięśni łydek, działa jak pompa, która tłoczy krew żylną w kierunku serca. Kiedy te mięśnie kurczą się, ściskają pobliskie żyły, wypychając krew w górę wbrew grawitacji. Przyczynia się to znacząco do powrotu żylnego i zapobiega gromadzeniu się krwi w kończynach.
3. Pompa oddechowa: Ujemne ciśnienie wewnątrz klatki piersiowej powstające podczas wdechu powoduje niewielki spadek ciśnienia żylnego. Dzięki temu ułatwiony jest powrót żylny do serca i usprawniony przepływ krwi przez żyły piersiowe.
4. Zastawki żylne: W żyłach znajdują się zastawki jednokierunkowe, które zapobiegają cofaniu się krwi. Zastawki te zapewniają prawidłowy przepływ krwi w kierunku serca i pomagają utrzymać wyższe ciśnienie żylne w kończynach.
5. Funkcja serca: Pompowanie serca wytwarza siłę niezbędną do przepychania krwi przez układ krążenia. Jeśli zdolność pompowania serca jest upośledzona, na przykład w przypadku niewydolności serca, może to prowadzić do zwiększonego ciśnienia żylnego i późniejszego gromadzenia się płynu w tkankach (obrzęk).
6. Objętość krwi: Zmiany objętości krwi spowodowane utratą krwi lub przeciążeniem płynami mogą wpływać na ciśnienie krwi żylnej. Zmniejszona objętość krwi może prowadzić do niedociśnienia i obniżenia ciśnienia żylnego, natomiast zwiększona objętość krwi może powodować nadciśnienie i podwyższone ciśnienie żylne.
7. Rezystancja urządzeń peryferyjnych: Opór napotykany przez krew przepływającą przez małe naczynia krwionośne (tętniczki) wpływa na ciśnienie żylne. Zwiększony opór obwodowy może podnieść ciśnienie żylne, podczas gdy zmniejszony opór może je obniżyć.
8. Grawitacja: W pozycji pionowej grawitacja wywiera siłę skierowaną w dół na krew, przyczyniając się do wzrostu ciśnienia żylnego w dolnych partiach ciała, szczególnie w stopach i nogach. Skutki grawitacji są bardziej widoczne u osób z upośledzoną funkcją żylną lub długotrwałym staniem lub siedzeniem.
