Jak powstała psychologia w XIX wieku?
Powstanie psychologii w XIX wieku
XIX wiek był okresem zwrotnym w historii psychologii, kiedy to psychologia wyłoniła się jako odrębna dyscyplina naukowa. Do rozwoju psychologii w tym czasie przyczyniło się kilka kluczowych czynników:
1. Wpływ filozoficzny :
- Rozwój filozofii, zwłaszcza dzieła takich filozofów jak Immanuel Kant, John Stuart Mill i Wilhelm Wundt, położył podwaliny pod empiryczne badania umysłu.
2. Postępy fizjologii i neuronauki:
- Postępy w fizjologii i neuronauce, takie jak odkrycie układu nerwowego i funkcji mózgu, zapewniły biologiczną podstawę do zrozumienia ludzkich zachowań i procesów umysłowych.
3. Metody eksperymentalne:
- Przyjęcie metod eksperymentalnych z innych dyscyplin naukowych, takich jak fizyka i chemia, umożliwiło badaczom prowadzenie kontrolowanych eksperymentów i gromadzenie danych empirycznych w celu badania zjawisk psychologicznych.
4. Wilhelm Wundt i Pierwsze Laboratorium Psychologiczne:
- Wilhelm Wundt jest często uważany za ojca psychologii. W 1879 roku założył pierwsze laboratorium psychologiczne na Uniwersytecie w Lipsku w Niemczech. To zapoczątkowało psychologię eksperymentalną, w której badacze mogli systematycznie badać procesy umysłowe w kontrolowanych warunkach.
5. Psychofizyka:
- Głównym obszarem badań stała się psychofizyka, czyli badanie związku między bodźcami fizycznymi a subiektywnym doświadczeniem. Praca Gustava Fechnera nad prawem Webera-Fechnera położyła podwaliny pod badania nad percepcją zmysłową.
6. Strukturalizm:
- Strukturalizm, którego pionierem był Wilhelm Wundt, skupiał się na analizie struktury umysłu i rozbiciu procesów mentalnych na ich podstawowe elementy. Podejście to miało na celu zrozumienie podstawowych elementów składowych świadomości i percepcji.
7. Funkcjonalizm:
- Funkcjonalizm, kierowany przez Williama Jamesa i innych, kładł nacisk na adaptacyjne funkcje umysłu i zachowania. Celem projektu było zrozumienie, w jaki sposób procesy umysłowe służą celom praktycznym i pomagają organizmom przystosować się do środowiska.
8. Psychologia fizjologiczna:
- Psychologowie fizjologiczni, tacy jak Iwan Pawłow i Iwan Sieczenow, badali mechanizmy fizjologiczne leżące u podstaw procesów umysłowych. Klasyczne eksperymenty z warunkowaniem Pawłowa dostarczyły wiedzy na temat modyfikacji uczenia się i zachowania.
9. Psychologia freudowska:
- Teoria psychoanalityczna Zygmunta Freuda zrewolucjonizowała rozumienie nieświadomego umysłu i jego wpływu na zachowanie. Prace Freuda oznaczały znaczące odejście od tradycyjnych podejść i utorowały drogę psychoanalizie.
10. Psychologia stosowana:
- Psychologia obejmowała obszary stosowane, takie jak psychologia kliniczna, psychologia edukacyjna i psychologia przemysłowa, zajmując się kwestiami praktycznymi i problemami świata rzeczywistego.
Pod koniec XIX wieku psychologia stała się legalną dyscypliną naukową, w której badania i dociekania kierują się metodami eksperymentalnymi i ramami teoretycznymi. Podstawy położone w tym okresie do dziś kształtują dziedzinę psychologii.
